HTTP (Köprü Metni Aktarım Protokolü), internet üzerindeki veri iletişimini sağlayan en temel protokollerden biridir. 1990 yılında Tim Berners-Lee tarafından kayıt HTTP, Gösteri (client) ve sunucu (server) arasındaki iletişimde kullanılır. Günümüzün web sayfalarının tarayıcılarında yazılımları sağlayan temel mekanizma HTTP protokolüdür. Bu protokol, metin, görsel, video ve diğer çoklu ortam içeriklerinin aktarılmasını sağlamak mümkündür.

HTTP Protokolünün Temel Çalışma Mantığı

HTTP, bir istek (request) ve yanıt (response) modeline dayanır. Bu işlem şu adımlardan oluşur:

1. İstemci İsteği Gönderir : Kullanıcı, bir tarayıcı aracılığıyla bir URL’ye kadar istenen HTTP’ye, sunucuya bir istek gönderir.
2. Sunucu Yanıt Verir : Sunucu, istenilen kaynağı (örneğin bir HTML dosyası) bulur ve gösterirye yanıt olarak geri gönderilir.
3. Tarayıcı İçeriği Yükleyici : İstemci, alınan veriyi işler ve kullanıcıların sunar.

Bu iletişim genellikle durumsuz (durumsuz) bir yapıda gerçekleşir, yani onun isteği bir diğerinden bağımsızdır. Ancak çerezler (çerezler) ve oturum açma işlemleri bu durum kısmen yönetilebilir.

HTTP Protokol Özelliklerinin

1. Durumsuz (Durumsuz) Yapı : HTTP, bir sürücünün geçmişini hatırlamaz. Onun isteği bağımsızdır.
2. Bağımsızlık : HTTP, farklı platformlar arasında çalışabilir. Donanım ve yazılım bağımsızdır.
3. Metin Tabanlı Protokol : HTTP istekleri ve yanıtları insanlar tarafından okunabilir bir biçimdir.

HTTP Protokolü Sürümleri

HTTP protokolü, yıllar içinde gelişerek farklı sürümlere çıkarılabilir:

1. HTTP/0.9 : İlk sürüm; yalnızca basit HTML işlemlerinin yapılmasına izin verir.
2. HTTP/1.0 : Daha fazla medyayı koruyan ve metin tabanlı protokollerinin temellerini atanan sürümdür.
3. HTTP/1.1 : 1997 yılında tanıtıldı. kalıcı değişimler (kalıcı bağlantılar) ve sıkıştırma gibi yeniliklerle daha verimli hale geldi.
4. HTTP/2 : 2015’te kullanıma sunuldu. Daha hızlı veri aktarımı için paralel ayarlar ve veri sıkıştırma teknolojisiyle oynamalarını sağlar.
5. HTTP/3 : Güncel sürüm; QUIC protokolü üzerine inşa edilmiştir. Daha az gecikme ve daha güvenli bir iletişim sunar.

HTTP ile HTTPS Arasındaki Fark

HTTP, veri şifrelemeden taşırken, HTTPS (Hypertext Transfer Protokol Secure) SSL/TLS şifrelemesini kullanır. Bu sayede kullanıcı ve sunucu arasındaki veri aktarımı güvenli hale gelir. HTTPS, özellikle banka işlemleri ve e-ticaret sitelerinde zorunlu hale gelmiştir.

HTTP Protokolünün Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

• Basit ve yaygın olarak kullanılır.
• Platform bağımsızdır.
• HTTP sunucuları kurması ve düzenlemesi kolaylığı.

Dezavantajları:

• Güvenlik zafiyetleri (HTTPS kullanıldığında).
• Durumsuz yapısı nedeniyle sürekli oturum açma yönetimi gerekmesi.

bonus 🙂

HTTP protokolü, modern webin temel taşıdır. Gelişen versiyonları ve HTTPS ile sağlanan güvenlik önlemleri internet sayesinde daha hızlı ve güvenilir bir hale getirildi. Web geliştiricileri için HTTP’yi ve çalışmayı manipüle edebildiği, kullanıcı dostu ve güvenli uygulamaların geliştirilmesi için gereklidir.